ماه
رجب، ماه ولایت واولیای الهی است .دراین ماه روزهای 13و14و15که به آن
«ایام البیض» می گویند، دارای فضیلت بسیار وزمان استجابت دعاست.به طورکلی
به روزهای سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم هر ماه قمری، ایام البیض (به معنای
روزهای سپید ودرخشان) گفته می شود .دراین میان، بنا به روایات ، ایام
البیض ماه های رجب، شعبان و رمضان دارای فضیلت بسیار وزمان استجابت
دعاست. حال اگر دعا که خود عبادت است با عبادت اعتکاف که آن نیز با عبادت
روزه مقرون است ، همراه شود، فرصتی ناب برای تزکیه وطهارت روح فراهم می
آید؛ فرصتی که چه بسا می تواند زمینه تحول و تولدی دیگر را برای انسان
فراهم کند .
به دلیل فضیلت بسیاراین ایام روشنایی بخش وانسان ساز، برای آن اعمال فراوانی وارد شده که اعمال ام داوود ازجمله آن هاست. اما مهم ترین عمل ایام البیض ،اعتکاف است که از بارزترین مصادیق بندگی است و به برکت انقلاب اسلامی درسال های اخیربسیاررونق گرفته است . دراین ایام صدها هزارنفر با بیتوته درمساجد سراسرکشور، دل را ازاغیارخالی وآن را خانه توحید می کنند. دراهمیت اعتکاف همین بس که ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم (ص) عاقبت به خیری را بهره معتکف می شمارند وﻣﯽ ﻓﺮﻣﺎیند: «هر ﮐﺲ ﺳﻪ روز از وﺳﻂ ﻣﺎه رﺟﺐ (ﺳﯿﺰدهم ﺗﺎ ﭘﺎﻧﺰدهم) راروزه ﺑﺪارد و در ﺷﺐ هاﯾﺶ ﺑﻪ ﻧﻤﺎز ﺷﺐ ﻗﯿﺎم ﮐﻨﺪ، از دﻧﯿﺎ رﺣﻠﺖ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ ﻣﮕﺮ ﺑﺎ ﺗﻮﺑﻪ ﻧﺼﻮح» .طبیعی است کسی که با توبه نصوح از دنیا رود، عاقبت به خیرشده است.
شب و روز ایام البیض، ایام مناجات و راز ونیاز با پروردگاربی نیاز است. برای این ایام اعمالی وارد شده است از جمله این که درشب سیزدهم مستحب است دو رکعت نماز اقامه شود که در هر رکعت پس ازحمد ، سوره های یس ، تَبارَکَ المُلْکُ و توحید خوانده می شود. در شب چهاردهم نیز چهار رکعت یعنی دو نماز دو رکعتی به همان کیفیّت و در شب پانزدهم هم شش رکعت با سه سلام به همان کیفیّت نقل شده است .دراین شب، علاوه برآن ، غسل، احیا وشب زنده داری و خواندن زیارت امام حسین (ع)نیز وارد شده است. از امام صادق (ع) روایت شده است که هر کس این اعمال را انجام دهد ،همه گناهانش غیر از شرک آمرزیده شود.
روز سیزدهم رجب اولین روز از ایام البیض وسالروز ولادت مولای متقیان امام علی (ع) است که ثواب بسیارى براى روزه این روز و دو روز بعد ازآن وارد شده است و اگر کسى قصد انجام اعمال اُمّ داوود را داشته باشد،باید این سه روز را روزه بگیرد .
برای روز پانزدهم که روز سوم ایام البیض است، انجام چند عمل توصیه شده است:1- غسل 2- خواندن زیارت امام حسین (ع) چنان که از ابى بصیر نقل شده است که گفت :از امام رضا (ع) پرسیدم که در چه ماهی امام حسین (ع)را زیارت کنیم؟ فرمودند: در نیمه رجب و نیمه شعبان.3- اقامه نماز سلمان ؛ به این نحو که ده رکعت نماز گزارد؛ بعد از هر دو رکعت سلام دهد و در هر رکعت یک مرتبه سوره«حمد»،سه مرتبه سوره «توحید»و سه مرتبه سوره «قل یا ایّها الکافرون» را بخواند و پس از هر سلام، دست ها را بلند کند ودعایی بخواندکه درمفاتیح آمده است .4- اقامه چهار رکعت نماز که دو تا دو رکعتی خوانده شود و بعد از سلام دست خود را بلند کند و بگوید: اَللّهُمَّ یا مُذِلَّ کُلِّ جَبّارٍ ؛ وَ یا مُعِزَّ الْمُؤْمِنینَ...که درمفاتیح الجنان آمده است و هر کس غمى دارد اگر این دعا را بخواند خداوند او را از اندوه و غم نجات خواهد داد .
مهم ترین عمل روز پانزدهم ، عمل امّ داوود است و براى برآمدن حاجات و برطرف شدن غصه ها و دفع ظلم ظالمان مؤثّر است. نحوه انجام آن بر اساس آنچه درمفاتیح به نقل از «مصباح المتهجد» آمده ، آن است که شخصی که ایام البیض را روزه گرفته باید در روز پانزدهم نزدیک ظهر غسل کند و نماز ظهر و عصر را به جا آورد و در مکانی خلوت قرار بگیرد که چیزى او را مشغول نکند و کسی با او سخن نگوید. وقتی نماز به پایان رسید رو به قبله بنشیند و صد مرتبه سوره حمد، صد مرتبه سوره اخلاص و ده مرتبه آیة الکرسى را قرائت کند. سپس سوره های انعام، بنى اسرائیل، کهف، لقمان، یس، صافّات، حم سجده، حَم عَسق، حم دخان، فتح، واقعه، مُلک، ن وَ اِذَا السَّماَّءُ انْشَقَّتْ و تا آخر قرآن را قرائت کند و پس از اتمام،در حالی که رو به قبله است این دعا را نجوا کند: صَدَقَ ا... الْعَظیمُ الَّذى...که درمفاتیح آمده است.